उजाले तेरे यादों के हमेशा साथ रहेंगे.. जनसामान्यांचा आवाज मुकेश

वस्तुतः आज तू या जगात नाहीस; पण तुझ्या सुरांनी आमच्याशी जे अनामिक नाते जोडले होते ते कसे विसरता येईल! कारण तुझ्या आवाजाचे वैशिष्ट्यच असे होते की, जनसामान्यांना तो जवळचा वाटायचा. मला वाटते राज कपूरला पडद्यावर लोकप्रियता मिळवून देण्यात तुझा वाटा सिंहाचा आहे. कारण ‘राज’ने पडद्यावर साकार केलेल्या सामान्य माणसाच्या कलेवरात तुझा आवाज घुमला तेव्हाच तो प्रेक्षकांना जिवंत वाटला हे सत्य डोळ्याआड करून चालणार नाही. ‘फिर सुबह होगी’ तले साहिरच्या लेखणीला पडलेल्या दुर्दम्य आशावादाची झलक दाखविणारे स्वप्न तुझ्याच गोड स्वरांनी जनसामान्यांच्या गळी उतरवले. तीच गत साहिरच्या लेखणीच्या तिखट फटकाऱ्याची. ‘चिनी अरब हमारा, रहने को घर नहीं सारा जहाँ हमारा’तील वेदनेला जिवंत स्वरूप देण्याची किमया तुझाच स्वरू करू शकला. खरं म्हणजे ‘तू कहे अगर मैं जीवनभर गीत सुनाता जाऊ’ असं आपल्या अनोख्या ‘अंदाज’मध्ये सांगणाऱ्या मुकेश नामक विश्वासार्ह माणसानं आपलं ते वचन पाळलं नाही अशी तक्रार आम्हा रसिकांची आहे.

अर्थात आम्हाला याचीही पुरेपूर खात्री आहे की, आपल्या खास अनुनासिक स्वरात तू ‘जीना यहाँ मरना यहाँ इसके सिवा जाना कहाँ’ या मर्यादेची जाणीव करून देशील; पण ती जाणीव वास्तव असली तरी मन तू गेलास हे मान्य करीत नाही. कारण दैनंदिन जीवनातील संघर्षातून सामान्य माणसाला आपलं स्वत्व विसरायला लावण्याचे सामर्थ्य तुझ्या सुरात होते. आज नेमकी तीच गोष्ट दुर्मिळ झाली आहे.